minuten leestijd
Het enten van bomen is een eeuwenoude techniek, die afstamt uit de Romeinse tijd en erg populair was. Terug te lezen in de Bijbel is dat vooral landbouwers druk bezig waren met de vermeerdering van de appel- en perenbomen door te enten. Maar wat is het enten van bomen nou eigenlijk en hoe werkt bomen enten?
Bomen enten, wat is dat?
Enten is een proces waarbij een stukje weefsel, dus een zwak takje van één boom wordt afgehaald en geïmplanteerd op de onderstam van een jonge boom. De twee delen krijgen de tijd om met elkaar te vergroeien, waardoor een hele nieuwe plant ontstaat. Het enten van bomen wordt voornamelijk gehanteerd bij fruitbomen, om de boom een nieuw leven in te blazen en om in de toekomst langer te genieten van de zoete, rode appels uit eigen tuin. De techniek wordt vandaag de dag nog veel toegepast.
Het verschil met oculeren
Verwar het enten van fruitbomen niet met oculeren. Dit zijn twee verschillende technieken! Anders dan bij het enten van bomen, snijd je bij oculeren alleen de ogen (één knopje) van de boom af om deze vervolgens te plaatsen onder de bast van de onderstam. Bij het enten gaat het om een takje in zijn geheel.
Waarom bomen enten?
De voornaamste reden om een fruitboom te enten is dat je de eigenschappen van de al bestaande plant of boom versterkt. Deze eigenschappen (water en voedingsstoffen) worden doorgegeven aan het takje, wat de ent genoemd wordt. De ent ontwikkelt en het resultaat is een gezonde, volgroeide boom. In het geval van een fruitboom groeien de vruchten sneller. Op deze manier kun je eerder genieten van een sappig appeltje uit eigen tuin.
Wanneer je een appelpitje in de grond plant, zal deze nooit uitgroeien tot de appelboom die al volledig volgroeid is. Dit komt, omdat er in zaadjes veel genetische variatie aanwezig is. Het kan een hele lange tijd duren voordat de appelboom groeit en het is maar de vraag hoe de boom groeit of de appels dezelfde smaak hebben als zijn voorganger. Dit is waarom bomen enten een goede techniek is om de fruitteelt te verbeteren.
Wanneer je een fruitboom gaat enten heb je veel meer zelf de regie welke soort je gaat kweken, hoe groot de boom uiteindelijk zal worden en wanneer de vruchten zichtbaar worden. De onderstam speelt hierbij een belangrijke rol. Deze is uiteindelijk bepalend. Door de ent van de ene boom vast te maken op de onderstam van de verwante soort, worden de eigenschappen van beide bomen gecombineerd en versterkt dit elkaar. De bijbehorende voedingsstoffen worden ook doorgegeven, wat gunstig is voor de boom.
Welke bomen zijn geschikt om te enten?
Verschillende soorten bomen zijn geschikt om te enten. Fruitbomen zoals appel- en perenbomen zijn soorten die vaak worden geënt. De specifieke eigenschappen die de fruitboom heeft, wil een kweker graag doorgeven aan zijn andere bomen. Denk hierbij aan smaak, kleur, textuur en de uiteindelijke opbrengst aan vruchten. De teler zorgt voor een onderstam die bestand is tegen ziekten en plagen, hierdoor wordt de gezondheid van de boom verbeterd. Naast fruitbomen kun je sierbomen ook enten. De rozenboom wordt bijvoorbeeld veel gebruikt voor deze techniek. Anders dan bij de fruitboom, worden bij sierbomen eigenschappen als bladgroei en bloemkleur in stand gehouden door het entingsproces.
Wat zijn de voor- en nadelen van het enten van bomen?
Als jij je afvraagt hoe bomen enten werkt en waarom dit een toegevoegde waarde heeft, dan zie je hier een aantal voordeel op een rij:
Voordelen:
- De stevigheid van de boom. Door een boom te enten zorg je ervoor dat de heester sterker wordt
- Karaktereigenschappen worden doorgegeven van de ene op de andere boom, waardoor de boom alleen maar gezonder wordt
- De boom is minder kwetsbaar voor ziektes
- Het groeiproces van de boom wordt versneld, waardoor vruchten eerder rijp zijn en vermeerderen
Nadelen:
- Er kunnen uit de onderstam van de boom scheuten groeien. Wanneer deze niet worden weggehaald, groeit deze op een agressieve manier en zoekt daarmee concurrentie met de ent.
Wanneer kan ik bomen enten?
Januari is de maand wanneer het bomen enten van start gaat. Dan kun je namelijk beginnen met het verzamelen van enthout. Je knipt het hout wanneer het gewas nog in volledige winterrust is. Alleen eenjarig hout is geschikt om te gebruiken voor het enten. Het knippen doe je met een snoeischaar. Afhankelijk van de hoeveelheid bomen die je wil enten, bedenk je hoeveel hout je hiervoor nodig hebt. Om één boom te enten, heb je een takje nodig waar minimaal 3 knoppen op zitten.
Wanneer je het enthout bij elkaar hebt, bewaar je deze tot de maand maart in de groentelade van de koelkast. Rol het hout in keukenpapier en leg het in een plastic zak.
Hoe moet ik bomen enten?
Om te beginnen stel je jezelf de vraag: welke boomsoort wil ik enten?
Als je besloten hebt welke boomsoort je gaat enten, vind je in onderstaand stappenplan hoe bomen enten werkt. Tijdens dit proces is het niet noodzakelijk om de ent tijdens het entproces te voorzien van extra voedingsstoffen. De ent en de onderstam halen de voedingsstoffen uit de bestaande reserves die in het plantenweefsel zitten.
Let op: het enten is alleen een succes wanneer de boom van eigen familie afkomstig is. Ook de omvang van de boom moet hetzelfde zijn. De ent en onderstam hebben dan een gelijke dikte.
Benodigdheden:
- De ent (een éénjarige tak)
- Goede kwaliteit onderstam (deze moet even dik zijn als de ent)
- Entmes
- Tuingereedschap (snoeischaar)
- Afdekmateriaal (tape)
Alle benodigdheden verzameld? Dan kunnen we beginnen.
Stap 1: Maak een snede in de onderstam.
Stap 2: Zorg dat de ent ook een schuine snede heeft, zodat de twee schuine snedes tegen elkaar aan gezet kunnen worden. Een paar dagen voor het entproces begint, kun je de ent laten weken in water. Zo is hij goed vochtig wanneer hij wordt geplaatst.
Stap 3: Gebruik een rolletje tape om beide delen aan elkaar te verbinden.
Stap 4: Klaar! Het vergroeien kan beginnen. Het duurt ongeveer twee tot drie maanden voor de ent begint te groeien, het gehele groeiproces kan een jaar duren. Zorg er tijdens het proces voor dat de entplaats vochtig blijft. De kans op overleving is dan groter.
Laat je bomen enten door een professional
Wil jij het enten en de verdere onderhoudswerkzaamheden aan je bomen als snoeien of knotten liever uitbesteden? Bij Groentechniek Klomp werken boomexperts met jarenlange vakkundige ervaring die jouw werk uit handen kunnen nemen. Op deze manier weet je zeker dat je bomen lang mee gaan. Meer weten? neem geheel vrijblijvend contact met ons op of klik op de button hieronder voor het aanvragen van een offerte.
